بررسی فن آوری های تولید نرم افزار تحت وب

همان گونه که در دنیای برنامه نویسی تحت ویندوز، زبان های متعددی برای ایجاد نرم افزار وجود دارد و افراد بسته به توانایی، علاقه یا همسایل فنی به سراغ یکی از این فن آوری های می روند، برای تولید و طراحی وب سایت هم فن آوری های متعددی وجود دارد که هر روز در حال گسترش هستند.

امروزه به لطف توسعه اینترنت و شبکه های محلی اغلب سازمان ها ترجیح می دهند نرم افزارهای خود را تحت وب پیاده سازی کنند؛ یعنی همه کاربران از طریق مرورگرها وب، اطلاعات موردنظر را وارد و درخواستهای موردنیاز را اجرا کنند. مزیت طراحی نرم افزارها به صورت تحت وب این است که همه افرادی که به اینترنت دسترسی دارند می توانند در سرتاسر دنیا از این نرم افزار استفاده نمایند. به دلیل همین کسشردگی، امروزه به جای استفاده از مفاهیمی مانند وب سایت، صفحات پویا و … از عبارت دقیق تر برنامه های کاربردی تحت وب » با Web Applications استفاده می شود

برای تولید یک برنامه کاربردی تحت وب، باید زبان پیاده سازی و نیز نوع پایگاه داده با دقت انتخاب شود چراکه تأثیر زیادی در زمان و هزینه اجرای پروژه دارد. در ادامه، فن آوری های موجود برای ایجاد برنامه های تحت وب و نیز نرم افزارهای رایج پایگاه داده را مرور خواهیم کرد.

زبانهای برنامه نویسی

برنامه نویسان وب برای ایجاد برنامه های کاربردی از زبان های تحت وب استفاده می کنند. امروزه زبان ها و فن آوری های متنوعی برای تولید این نوع نرم افزارها ابداع شده و طبیعتا در مورد مزیتها و معایب هر یک از آن ها میان صاحبنظران اختلاف نظر جدی وجود دارد که ظاهرا قابل حل نیست اما در این میان یک نکته اساسی وجود دارد و آن توجه به ابعاد، نوع، هزینه پیش بینی شده و روش پیاده سازی نرم افزار است که بر روی انتخاب زبان پیاده سازی مؤثر خواهد بود. در ادامه، تعدادی از این زبان ها و فن آوری ها را به صورت مختصر مرور خواهیم کرد.

زبان PHP

• • PHP که از عبارت Personal Hottle Pages گرفته شده، یک زبان اسکریپت نویسی است که در سال ۱۹۹۴ برای ایجاد صفحات وب پویا ابداع گردید.
  • PHP جزو زبان های متن باز محسوب می شود یعنی با جستجو در اینترنت می توانید کدهای سازنده آن را دانلود و به سلیقه خود تغییر دهید.
  • نگارش این زبان شباهت زیادی به زبان C دارد و بر روی اغلب سیستم های عامل و سرورهای وب به خوبی کار می کند.
  • قیمت سرورهایی که از PHP پشتیبانی می کنند در مقایسه با سایر زبان های برنامه نویسی ارزان تر است.
  • به خوبی با پایگاه داده MySQL که جزو نرم افزارهای پایگاه داده متن باز محسوب می شود کار می کند.
  • سرعت تفسیر کدهای آن بر روی سرور مناسب است.
  • صفحات PHP توسط طیف وسیعی از نرم افزارها مانند Dreamweaver قابل تولید است.

فن آوری ASP

• ASP که از عبارت Active Serter Pages گرفته شده، فن آوری ابداعی شرکت مایکروسافت برای ایجاد برنامه های کاربردی تحت وب است.
• ASP که امروزه ASP کلاسیک نامیده می شود در سال ۱۹۹۸ روانه بازار گردید و امروزه، نسل جدید آن با نام ASP . NET مورد استفاده قرار می گیرد.
• ASP . NET را نمی توان یک زبان برنامه نویسی دانست بلکه نوعی فن آوری محسوب می شود که می توان آن را با زبان هایی مانند Delphi VB. NET ، C له و …. پیاده سازی نمود. بنابراین برنامه نویس ASP.NET ممکن است برای پیاده سازی نرم افزار موردنظر، از یک یا چند زبان فوق استفاده نماید و صفحات ASP با فرمت asp.
• صفحات ASP.NET با فرمت aspx. ذخیره می شوند.
• فن آوری ASP . NET با سایر محصولات مایکروسافت مانند سیستم عامل ویندوز، پایگاه داده SQL Server و … سازگاری کامل دارد.
• قیمت سرورهایی که از این زبان پشتیبانی می کند نسبتا بالاست چون یک زبان متن باز محسوب نمی شود صفحات ASP را می توان با استفاده از نرم افزارهایی مثل Microsoft Visual Studio,Dreamweaver و Microsoft Expression Web ایجاد نمود.
• با توجه با محیطهای ویژوال موجود برای کدنویسی ASP. NET . و نیز نوآوری های مایکروسافت، حجم کدنویسی برای تولید یک نرم افزار در مقایسه با سایر زبان ها به نحو چشمگیری کمتر است.
• کدهای ASP . NET توسط برنامه نویسی کامپایل و به صورت فایل dll روی سرور وب ذخیره می شود بنابراین سرعت اجرای درخواست ها بالا خواهد بود.

زبان JSP

• JPS که از عبارت Jata Server Pages گرفته شده، در سال ۱۹۹۹ توسط شرکت Sun برای رقابت با PHP و ASP عرضه شد.
• از این فن آوری، پیاده سازی برنامه های تحت وب را با استفاده از زبان محبوب Java امکان پذیر می ساخت.
• با توجه به متن باز بودن این زبان و امکان ایجاد تغییرات در آن، بسیاری از برنامه هایی که امنیت در آنها حرف اول را می زند توسط این فن آوری پیاده سازی می شوند مانند سیستم های بانکداری الکترونیک.
• صفحاتی که با استفاده از این زبان ساخته می شوند عموما پسوند jsp. دارند اما امکان تغییر پسوند آنها به سادگی امکان پذیر است.
• مزیت بزرگ فن آوری جاوا این است که بر روی اکثر سخت افزارها بدون نیاز به ایجاد تغییرات عمده اجرا می گردد.

زبان ColdFusion

• گلدفیوژن زبانی است که در سال ۱۹۹۵ بر پایه HTML و برای ایجاد صفحات وب پویا ساخته شده است. این زبان هم اینک توسط شرکت Adobe پشتیبانی می شود.
• ColdFusion Markup Language که CFML هم نامیده می شود عمدتا در مواردی کاربرد دارد که صفحه وب، اطلاعاتی را با پایگاه داده مبادله می کند.
• تولید وب سایت و به ویژه فرم های تحت وب با استفاده از این فن آوری در مقایسه با سایر زبان ها نیازمند دانش برنامنویسی کمتری است.
• صفحات ساخته شده با این زبان در قالب cfm. ذخیره می شوند.
• با استفاده از نرم افزار Dreamweaver می توانید صفحات CFML را ایجاد نمایید.

پایگاه های داده

هنگامی که یک برنامه کاربردی تحت وب برای ارایه خدمتی به کاربران پیاده سازی می شود، در پشت صحنه یک نرم افزار مدیریت پایگاه داده وظيفه ذخیره داده ها و بازیابی آنها را برعهده دارد. نحوه انتخاب نرم افزار پایگاه داده ارتباط تنگاتنگی با نوع وب سایت، حجم داده ها، تعداد کاربران، هزینه پیاده سازی و مواردی از این دست دارد. در این بخش چهار مورد از پرکاربردترین نرم افزارهای مدیریت پایگاه داده را به صورت مختصر مرور خواهیم کرد.

الف) Microsoft Access برای حجم اطلاعات متوسط و تعداد کاربران کم طراحی شده و برای ذخیره سازی داده های وبی سایت های شخصی یا تجاری کوچک مناسب است. اکثر سرورهای وب از این نوع پایگاه داده پشتیبانی می کند و لذا استفاده از آن مستلزم پرداخت هزینه های اضافی نیست.

ب) MySQL برای حجم اطلاعات زیاد و تعداد کاربران زیاد مناسب است. مزیت بزرگ این نرم افزار متن باز بودن آن است که امکان ایجاد تغییرات دلخواه در کار کرد و امنیت سیستم را فراهم می آورد. اغلب برنامه نویسانی که برای تولید نرم افزارهای تحت وب از زبان PHP استفاده می کنند، MySQL را به عنوان پایگاه داده خود انتخاب می نمایند چرا که س ازگاری بالایی با یکدیگر دارند. همچنین به دلیل رایگان بودن این دو محیط، قیمت سرورهای وی ارایه کننده این خدمات در مقایسه با محصولات مایکروسافت پایین تر است

MuSQL

ج) Microsoft SQL Server این محصول شرکت مایکروسافت می تواند از تعداد زیادی کاربر و حجم بسیار بالایی از اطلاعات پشتیبانی کند و به دلیل هماهنگی با سایر محیطهای تولید شده توسط مایکروسافت (مثل پلت فرم دات نت؟) طرفداران زیاد دارد. در نسخه های جدید این نرم افزار، سرویس گزارش سازی قدرتمندی هم تعبیه شده است. افرادی که برای برنامه نویسی پروژه های خود از فن آوری ASP. NET استفاده می کنند ترجیح میدهند از پایگاه داده SQL Server استفاده نمایند چراکه ابزارهایی برای یکپارچه سازی این دو محیط توسط مایکروسافت ابداع شده که سرعت تولید نرم افزارهای کاربردی تحت وب را به نحو چشمگیری بالا می برد.

د) Oracle: مدیریت تعداد زیادی کاربر و حجم فوق العاده بالایی از اطلاعات در این نرم افزار امکان پذیر است اما قیمت بالا و پیچیدگی های نصب و راه اندازی، استفاده از آن را محدود به سازمان های بزرگ کرده است.

انتخاب سرویس دهنده

پس از مرحله پیاده سازی و تست برنامه کاربردی تحت وب، باید برنامه تولید شده را از سرور وب محلی به یک سرویس دهنده راه دور منتقل کنید تا امکان استفاده از آن برای تمامی کاربران وب فراهم آید. دقت در نکات فنی برای انتخاب سرویس دهنده از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است چرا که ممکن است فضای خریداری شده برای میزبانی وبا، جوابگوی نیازهای فنی وب سایت شما نباشد و لذا هزینه های مالی و زمانی را به شما تحمیل کند. برای انتخاب سرویس دهنده مناسب باید موارد زیر را در نظر بگیرید.

الف) زبان های پشتیبانی کننده: اغلب شرکت های ارایه دهنده خدمات هاستینگ دارای تعدادی پلان هستند که هر یک از این پلان ها، زبان و فن آوری خاصی را پشتیبانی می کنند. معمولا رورهایی که سیستم عامل آنها لینوکس است، از زبان های PHP و IPS پشتیبانی می کنند و سرورهای مبتنی بر ویندوز، فن آوری ASP.NET و برخی اوقات PHP را حمایت می کنند.

ب) پایگاه داده: وقتی فضایی را خریداری می کنید باید مطمئن شوید که این فضا از چه نوع پایگاه دادهای پشتیبانی می کند، عموما سرورهای مبتنی بر لینوکس از پایگاه داده MySQL پشتیبانی می کند و پایگاه داده های Access و MSSQL ) SQL Server توسط سرورهای ویندوزی پشتیبانی می شود. در برخی از پلان ها شما می توانید بیش از یک پایگاه داده داشته باشید اما برای حجم پایگاه داده شما محدودیت گذاشته می شود. |

علاوه بر نوع پایگاه داده، روش دسترسی به محتویات پایگاه داده هم اهمیت فوق العاده ای دارد، برخی شرکتها دسترسی مستقیم به ساختار و محتوای پایگاه داده را فراهم می آورند که طبیعتا سرعت انجام کار استقرار سیستم را افزایش می دهد اما در برخی از پلان هما، این کار باید از طریق بخش پشتیبانی شرکت ارایه دهنده خدمات صورت گیرد که تاحدی وقت گیر و همراه با مشکلات مخصوص به خود است

ج) فضا و پهنای باند: هنگامی که اقدام به ایجاد یک برنامه کاربردی تحت وب می کنید باید تحمیلی در زمینه میزان فضای موردنیاز برای میزبانی وب سایت و حجم مراجعات به آن داشته باشید تا بتوانید فضا (Sapce) و پهنای باند (Bandwidth) را به گونه ای انتخاب نمایید که میزان هزینه با نیازهای فنی شما تطابق داشته باشد.

نصب پایگاه داده MySQL

برای تکمیل سرور وب محلی باید یکی از نرم افزارهای پایگاه داده را نیز نصب نمایید. در این بخش قصد داریم روش نصب پایگاه داده MySQL را مرور کنیم.

خوشبختانه MySQL هم مانند PHP جزء نرم افزارهای متن باز محسوب می شود و دانلود برخی نسخه های آن که قابلیت های آن ها برای برنامه نویسان كفایت می کنند به صورت رایگان امکان پذیر است.

پیش از بررسی روش دانلود و نصب MySQL ذکر این نکته ضروری است که شما به جای نصب مجزای PHP و MySQL میتوانید با دانلود و نصب نرم افزارهایی مانند WAMP PHPTraid EasyPHP و ، سرویس دهنده Apache موتور PHP و پایگاه داده MySQL را به صورت یکپارچه نصب و پیکربندی نمایید که در این صورت باید برای اجرای Apache نرم افزار IIS را غیرفعال نمایید. اما روش استاندارد راه اندازی سرور وب محلی، مطابق با مطالبی است که در این کتاب توضیح داده شده است.

1. نشانیhtp : / / dev . mysql . com / downloads , mysql را درون مرورگر خود وارد نمایید تا صفحه دانلود رایگان فایل نصب کننده MySQL ظاهر شود،

2. در لیست سیستم عامل Microsoft Windows نسخه ۳۲ بیتی فایل MSI Installer را یافته و روی دکمه Download مقابل آن کلیک نمایید.

3. به صفحه وارد کردن اطلاعات کاربری هدایت می شوید، اگر نام کاربری و رمز عبور برای ورود به این وب سایت را ندارید، در بخش New User روی دکمه Proceed کلیک نمایید.

بررسی کد

• در هنگام تعریف فرم، روش ارسال اطلاعات (مشخصه method) را روی post تنظیم کردیم بنابراین اطلاعات از طریق ساز و کار درونی پروتکل HTTP برای صفحه مقصد ارسال می شوند و قابل رؤیت نیستند.
• در صفحه مقصد ( process . php ) با استفاده از کدهای PHP این اطلاعات خوانده و نمایش داده می شوند.
• در این حالت، از کد <? ;[‘php echo $ _ POST [ ‘ feldname?> برای نوشتن مقدار کنترلی استفاده می شود که نام آن در فرم fledname است. با تکمیل دانش شما در زمینه برنامه نویسی به زبان PHP می توانید در صفحه process.php شرایطی را فراهم بیاورید که اطلاعات وارد شده، به نشانی شما ایمیل شود یا درون پایگاه داده وب سایت شما ذخیره گردد.
• صفحات پویا با استفاده از یک زبان کدنویسی تحت وب مانند JSP ASP PHP و ، تولید می گردند.
• این نوع صفحات اغلب اوقات با یک پایگاه داده مانند SQL Server Access MySQL و … در ارتباط هستند.
• صفحات پویا تنها بر روی سرورهای وب قابل مشاهده هستند چراکه کدهای آن ها باید از زبان های برنامه نویسی به کدهای HTML تبدیل گردد.
• با نصب و پیکربندی IIS میتوانید یک سرور وب محلی روی رایانه خود ایجاد نمایید.
• با نصب موتور PHP امکان مشاهده این نوع صفحات با استفاده از سرور وب محلی به نشانی http : / / localhost : یا 127
  . 0 . 0 . 1 //:http فراهم می آید.
• منبع: فن آوری تولید نرم افزار